این مرکز در سال 1382 با مجوز رسمی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آغاز به کار کرد و عمده فعالیت آن شامل مطالعات کاربردی و توسعه‌ای در علوم زمین و منابع طبیعی (ذخایر معدنی، منابع انرژی، گوهرشناسی و منابع آب)، محیط‌زیست، مناظر طبیعی ایران و کشورهای همجوار است. همچنین مطالعات بنیادی در جغرافیای طبیعی، ویژگی‌های خاص اقلیمی و زیست‌محیطی ایران، دعوت از مراکز علمی، تحقیقاتی بین‌المللی در ارتباط با موارد اشاره شده و تلاش در جهت معرفی و انتشار پتانسیل‌های ایران در سطح جهانی و مطالعه ژئوپلتیکی ایران، منابع مختلف تولید نیرو در جهان امروز و برقراری ارتباط علمی با مؤسسات داخلی و بین‌المللی در زمینه‌های مطالعاتی یادشده از دیگر فعالیت‌های این مرکز می‌باشد.

مرکز پژوهشی زمین‌شناسی پارس آرین زمین از سه گروه زیر تشکیل شده است:
    زمین‌شناسی و علوم وابسته
    منابع طبیعی و محیط‌زیست
    گوهرشناسی
   در این سه گروه علمی بیش از 10 زمینه تخصصی در علوم زمین و منابع طبیعی مورد تحقیق و مطالعه قرار می‌گیرند.

مرکز پژوهشی زمین‌شناسی پارس آرین زمین دارای 46 عضو است که همگی از صاحب‌نظران خبره، اساتید مجرب دانشگاه و محققانی هستند که سال‌ها در مراکز تحقیقاتی کشور و نیز در خود مرکز به طور تمام وقت فعالیت علمی داشته‌اند.

اجرای بیش از 100 پروژه تحقیقاتی- اجرایی در زمینه‌های زمین‌شناسی، معدنی، هیدروکربوری، محیط‌زیست، ژئوتکنیک و ... با سازمان‌های اجرایی و تحقیقاتی دولتی و بخش خصوصی مانند شرکت ملی نفت ایران، سازمان زمین‌شناسی کشور، سازمان محیط‌زیست، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی، مواد نسوز کشور، وزارت نیرو، خانه معدن ایران و ... .

تأسیس دفتر نمایندگی در کشورهای همجوار
توسعه دفتر مجله سرزمین های پارس آرین در کشورهای همجوار

مرکز پژوهشی زمین شناسی پارس آرین زمین هم اکنون دارای مجوزمجله علمی سرزمین های پارس آرین است.

به همت مرکز پژوهشی زمین‌شناسی پارس آرین زمین و با همکاری دانشگاه پروجیا ایتالیا، شرکت ملی نفت ایران، دانشگاه میلان ایتالیا و انجمن‌های زمین‌شناسی و دیرینه‌شناسی ایتالیا در تاریخ 14 الی 16 آوریل سال 2016 میلادی (26 الی 28 فروردین‌ سال 1395 خورشیدی) کنگره بین‌المللی چینه‌شناسی پالئوزوئیک گندوانا در شهر پروجیا ایتالیا برگزار شد. همچنین برگزاری چهل و دومین کنگره علوم زمین سازمان زمین شناسی کشور باهمکاری این مرکز انجام شد.

مرکز پژوهشی زمین‌شناسی پارس آرین‌ زمین دارای مجوز انتشارات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. این مرکز تلاش دارد تا نتیجه تحقیقات خود را به صورت کتاب در اختیار محققان کشور قرار دهد و بدین منظور تا به امروز 53 کتاب را در مباحث زمین‌شناسی ذخایر هیدروکربوری، ذخایر معدنی، منابع طبیعی، گوهرشناسی و تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی به چاپ رسانیده است. مدیر مرکز نماینده رسمی انتشارات بین‌المللی اشپرینگر (Springer) در ایران به منظور انتشار کتاب‌های در ارتباط با گرایش‌های زمین‌شناسی، جغرافیا و محیط‌زیست می‌باشد.

مرکز پژوهشی زمین‌شناسی پارس آرین زمین نسبت به ایجاد کلکسیونی زیبا از گوهرها و نمونه‌های زمین‌شناسی از نقاط مختلف جهان اقدام نموده است که در نهایت به ایجاد موزه‌ای منحصر‌به‌فرد از نمونه‌های زمین‌شناسی و گوهرهای جهان منجر خواهد شد ویک نمایشگاه و فروشگاه زیرعنوان گوهرپارس آرین واقع در پاساژ هنری مهرسان دایر کرده است.

مرکز پژوهشی زمين شناسی پارس آرين زمين تاکنون ده پروژه بزرگ پژوهشی اجرايي در زمينه منابع هيدروکربور   

( نفت و گاز)  در زمينه زمين شناسی، چينه شناسی، ژئوشيمی نفتی انجام داده است که مهمترين آن‌ها عبارتند از:

 مقايسه و ارزيابي خصوصيات ژئوشيميايي سنگ‌هاي منشأ و هيدروكربورهاي نفتي در شرق و غرب گسل كازرون.
 تحقيق در گسل و خطواره‌هاي زاگرس و تهيه نقشه آنها در ناحيه فارس ساحلي و نيمه ساحلي (حدفاصل گسل كازرون تا رازك).
 مقايسه و ارزيابي ژئوشيميايي گچ‌هاي ترش، ‌آب‌هاي گوگردي، لايه‌هاي انيدريتي سازندهاي تبخيري و سيالات گازي ميادين هيدروكربوري حوضه رسوبي زاگرس.
 تحقيق در پالئوژئوگرافي چينه‌شناسي زيستي وچينه‌نگاري ترادفي مقايسه‌اي سازندهاي آسماري (زاگرس) و قم (ايران مركزي).
 مطالعه فسيل‌شناسي و بيوزوناسيون رسوبات پالئوزوئيك حوضه‌هاي زاگرس و ايران مركزي.
 ارزیابی و مطالعه ژئوشیمیایی سنگ‌ها و هیدروکربورها و استفاده از سیستم پختگی مصنوعی جهت تعیین و مقایسه وضعیت توان، کیفیت، و میزان تولید نفت از شیل‌های نفتی سازند کژدمی در ناحیه محدود به میادین گچساران در دزفول جنوبی.
  ارزیابی و مطالعه ژئوشیمیایی مخازن هیدروکربوری گروه دهرم واقع در بخش میانی ناحیه فارس ساحلی به منظور بررسی تاریخچه شارژ مخازن و ردیابی مسیر مهاجرت سیالات هیدروکربوری.
  مکانیسم تشکیل گل‌فشان‌ها و اثرات آن در ایجاد مخازن هیدروکربوری با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور در حوضه خزر جنوبی.

تهیه نقشه متالوژنی خاورمیانه
تهيه چارچوب بانك اطلاعات تفصيلي معادن كشور ونزوئلا
بررسي ذخائر نسوز (منيزيت) در كشور افغانستان
بررسي ذخائر تالك در كشور افغانستان
تحقيق در مواد معدني كردستان عراق
تهيه كتاب زمين‌شناسي اقتصادی ايران به زبان انگليسي
تهيه واژه‌نامه زمين‌شناسي براي كشورهاي فارسي زبان
تهيه بانك اطلاعاتي معدني براي كشورهاي آسياي ميانه و كشورهاي همجوار
تهيه كتاب زمين‌شناسي اقتصادي به زبان انگليسي
تهيه كتاب چینه‌شناسي ایرن به زبان انگليسي
تهیه کتاب زمین‌شناسی ایران (تکتونیک، ماگماتیسم و متامورفیسم)
تهیه نقشه متالوژنی خاورمیانه

مرکز پژوهشی زمین شناسی پارس آرین زمین تاکنون چندین نقشه بزرگ مقیاس، کوچک مقیاس منطقه ای و نقشه های موضوعی تهیه نموده است از جمله:

    اطلس کامل نقشه های 50000/1 ايران
    نقشه های زمين شناسی1250000/1 ايران
    نقشه گوهرسنگ های خاورميانه